Nefrotik Sendrom Nedir?

Nefrotik sendrom nedir? Albümin isimli proteinin vücuttan idrara çok fazla miktarda geçmesi sebebiyle oluşan hastalığa Nefrotik Sendrom denir. Bu durum bir ya da iki böbreğin zarar gördüğü anlamını taşır.

Nefrotik Sendrom NEDİR?

Böbrekler glomerül denilen çok sayıda küçük kan damarı içerir. Glomerüllerin görevi kandaki maddeleri idrarın içine filtrelemektir. Bu kan damarları normal çalışmadığında kandaki protein olması gerekenden fazla şekilde idrara geçer ve vücuttan atılır. Kandaki albümin seviyesinin azalması sonucunda damar içi sıvı dışarı sızarak ödeme neden olur. Ayrıca bu nedenle vücut da enfeksiyonlara açık hale gelir. Bu hastalık çocuklarda yetişkinlerden 15 kat fazla görülür. Tanı 2-6 yaş arasında konur. Nefrotik sendrom, kortizon tedavisi ile kontrol altına alınabilir, çocukların çoğunda böbreklerde bu tedaviler sayesinde zarar görülmez. Bu sendroma sahip çocukların idrarında yüksek seviyelerde protein görülürken, kanında düşük proteine rastlanır. Kanda kolesterol ve yağ seviyesi de yüksek çıkar.

NEFROTİK SENDROM ÇEŞİTLERİ NELERDİR?

%90′ ı idiopatiktir, hastalığa yol açan neden net olarak bilinmemektedir. Lipoid Nefroz, Nil Hastalığı da çocukluk çağının idiopatik, nefrotik sendromu olarak adlandırılır. MCNS, tekrarlama ve iyileşme dönemi şeklinde gelişir. İlaç tedavisi sayesinde hastalık kontrolde tutulabilir. Düzenli beslenme ve sık kontrol edilme ile tekrarlama ihtimali azalır. Çok nadiren çocuklarda böbrek yetmezliği gelişirse diyalize ihtiyaç duyulabilir. Membranöz Nefropati, Membranoproliferatif Glomerulonefrit (MPGN) ve Fokal Segmental Glomerülo Skleroz (FSGS) ise diğer çeşitleridir.

NEFROTİK SENDROMUN NEDENLERİ NELERDİR?

Nedeni bilinmemektedir. Ancak glomerüllere zarar veren bazı sebepler vardır.

Böbrek rahatsızlıkları
Bağışıklık sistemi sorunları
Enfeksiyonlar
Kanser
Diyabet

Üst solunum yolu enfeksiyonları ve bağırsak enfeksiyonları da nadiren bu sendroma sebep olabilir. Ayrıca alerjik reaksiyon, bazı ilaçların kullanımı, obezite sonucunda da bu hastalık görülebilir.

Nadiren, doğumdan sonra ilk haftada ve bebeklik döneminde bu sendrom görülebilir. Bebekte şişme ve ödem gözlemlenir. Konjenital nefrotik sendrom adı verilen bu durum, kalıtsal nedenlerle ya da hamilelikte çevresel nedenler sebebiyle görülebilir. Bebeğin tedaviye yanıt vermesi zor olabilir. Kalıtsal olduğunda Otozomal resesif bir gen hastalığa sebep olur. Bu genin çocukta da görülmesi için iki ebeveynin de taşıyıcı olması gerekir. Taşıyıcı ebeveynlerin çocuklarının da bu hastalığa sahip olma olasılığı 4’te 1’dir. Bu tip nefrotik sendromun görülme olasılığı azdır.

ÇOCUKLARDA GÖRÜLEN BELİRTİLER NELERDİR?

Göz kapaklarında şişlik
Karında ve bacaklarda şişlik
Aşırı sıvı sebebiyle kilo alma ve yüzde şişme
Tedavi olmazsa tüm vücutta sıvı birikimi (ödem)
Tedavi olmazsa hayati sorunlar (akciğer ve kalp zarları arasında sıvı birikimi v.b
Yorgunluk, halsizlik, iştahsızlık
Karın ağrısı ve ishal
İdrar miktarında azalma
Köpüklü idrar
Karında sıvı birikimi
Tırnak diplerinin soluk olması
Saçlarda matlık
Kulak kıkırdaklarında sertlik
Gıda intoleransı ya da gıda alerjisi

Bu bahsedilen belirtilerin sebebi başka hastalıklar da olabilir, o yüzden kesin tanı için doktora gitmek gereklidir.

Göz çevresi dokusu gevşektir. O yüzden şişme ilk burada gözlemlenir. Çoğu zaman alerji olarak düşünülse de göz kapaklarındaki şişliğin iyi değerlendirilmesi şarttır. İdrar tahlili yapılmalıdır.

TANI YÖNTEMLERİ NELERDİR?

Hastalık belirtileri, çocuğun ve ailenin hastalık geçmişi doktor tarafından değerlendirilir.

İdrar tahlili: Protein seviyesi kontrol edilir.
Kan testleri: Kolesterol seviyesi, kan proteini ve diğer kan değerleri ölçülür.
Renal Ultrason- sonografi: Ses dalgaları kullanılarak yapılan ağrısız bir test türüdür. Böbreğin boyutunu ve şeklini görebilmek için böbreğin resmi çekilir. Böylelikle böbrekte büyüme, böbrek taşı, kist ve farklı sorunlar varsa da bunlar görülebilir.
Böbrek biyopsisi: İnce bir iğne ile böbrekten doku parçası alınır ve mikroskop ile incelenir. Ameliyat sırasında da bu yapılabilir.

TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?

Sık görülen tür olan idiopatik nefrotik sendrom tedavisinin amacı, belirtilerin kontrol altına alınması, iyileşmenin sağlanması, tekrarların önlenmesi ve tedavinin yan etkilerinin en az seviyede tutulmasıdır. Hastalar kortizon tedavisine cevap verir. Çocuk Nefroloji Uzmanının yapacağı tedavi ve takiple hastalık kontrol edilebilir. İyileşme ve tekrarlama dönemleri şeklinde seyreden hastalık için ailelerin doktorla iletişimi ve işbirliği önemlidir. Tedaviye rağmen kötüleşme durumu da gözlenebilir.

AİLELERİN TEDAVİ SÜRESİNCE DİKKAT ETMESİ GEREKEN NOKTALAR

İlaçların zamanında alınması
Yan etkilerin takibi
Tuz alımının kısıtlanması
Sıvı alımının takip edilmesi
İdrar çubuklarıyla protein miktarının takip edilmesi
Düzenli doktor kontrolü

Çocuklar büyüdükçe, sendrom remisyon halinde kalır. Semptomlar azalır ya da biter. Belirtiler yetişkin olunduğunda tekrarlamaz.

Kelebek Hastalığı Nedir?